Con đường sự nghiệp của một lập trình viên

Trong bài viết này, tôi muốn kéo bức màn bí ẩn lên và chỉ cho bạn một con đường sự nghiệp tiềm năng từ sự khởi đầu trong lĩnh vực kỹ thuật như một Junior Programmer cho đến đỉnh cao nhất là trở thành một CTO (Giám đốc công nghệ).

Lưu ý: Nhiều sự nghiệp lớn dừng lại ở các điểm khác nhau của nấc thang nghề nghiệp và ở lại đó cho đến tuổi nghỉ hưu. Một số sự nghiệp thậm chí đã bỏ qua một vài nấc thang. Nhưng các vai trò quản lý và lãnh đạo không phải là sẽ phù hợp cho tất cả mọi người, và bạn có thể sẽ thấy mối quan tâm của mình trong quản lý thay đổi theo năm tháng. Khi bạn đang ở độ tuổi 20, bạn có thể ghét ý tưởng về việc trở thành một nhà quản lý, nhưng khi ở tuổi 40 thì bạn có thể lại ghét công việc ngồi viết code. Rất khó để dự đoán. Tuy nhiên, việc biết và hiểu rõ các lựa chọn của mình và kết quả mà chúng mang lại là điều rất cần thiết.

Dưới đây là một hình minh họa về các cơ hội nghề nghiệp dành cho một lập trình viên với mức lương trung bình. Lưu ý rằng có một số người kiếm được gấp đôi hoặc gấp ba số tiền ở hình trên, đó là những lập trình viên thuộc một ngành dọc nào đó như ngân hàng, chứng khoán, v.v..., vì vậy những con số ở trên chỉ đại diện cho một phạm vi trung bình, không phải là đại diện cho tất cả.

Junior Developer

• 0-3 năm kinh nghiệm (thường là người vừa bước chân ra khỏi giảng đường đại học)
• Có thể viết các script đơn giản
• Hiểu biết sơ bộ về toàn bộ một vòng đời ứng dụng
• Hiểu biết sơ bộ về cơ sở dữ liệu và các dịch vụ ứng dụng (queues, caching, v.v...)
• Không cảm thấy thoải mái trong bất cứ phần nào của một ứng dụng phức tạp

Nhưng một dấu hiệu của lập trình viên junior chính là sự thiếu kinh nghiệm. Ngay cả các lập trình viên junior thông minh và học hỏi nhanh nhất cũng không được tiếp xúc với nhiều code hoặc các trường hợp hóc búa mà cần có sự khôn ngoan của một lập trình viên senior. Trong thuật ngữ lập trình, một hình thức của sự khôn ngoan được gọi là các software design pattern. Mặc dù bạn có thể đọc sách về các pattern, nhưng bạn cần phải viết đủ code tồi trong sự nghiệp của mình với vỡ ra được những kiến thức đó và mới hiểu sâu được giá trị của software pattern.

• Cuốn sách "Design Patterns" của tác giả Gamma
• Một lập trình viên "junior" thực sự có nghĩa là gì?
• Trở thành một lập trình viên junior

Senior Developer

• 4-10+ năm kinh nghiệm
• Có thể viết các ứng dụng phức tạp
• Hiểu biết sâu sắc về toàn bộ vòng đời của ứng dụng
• Hiểu biết sâu sắc về cơ sở dữ liệu và các dịch vụ ứng dụng (queues, caching, v.v...)

Vai trò này cũng có thể là một cách để nhảy đến một vị trí khác trong nấc thang sự nghiệp. Một khi bạn hiểu công nghệ đủ để trở thành một lập trình viên senior, thì bạn có thể đã có những bí quyết kỹ thuật để trở thành một technical founder hoặc CTO (Giám đốc công nghệ) của một startup. Việc trở thành một founder hoặc CTO tại một startup liên quan rất ít đến công việc lập trình nhưng lại phải có nhiều kỹ năng về con người. Tuy nhiên kiến ​​thức kỹ thuật có chiều sâu sau một chặng đường dài là rất cần thiết để làm tốt công việc ở những vai trò này.

Lead Developer hoặc Architect

• 7-10+ năm kinh nghiệm
• Có các kỹ năng cơ bản giống như một lập trình viên senior
• Lead Developer: là vai trò chuyển tiếp vào một chức vụ quản lý cấp trung (Mid-Level Manager)
• Architect: là một vai trò kỹ thuật thuần túy

Một lead developer là một lập trình viên senior mà những lập trình viên junior và senior khác tìm đến để được hướng dẫn và chỉ đạo. Mặc dù các lead developer thường không đảm nhiệm công việc tuyển dụng và sa thải các lập trình viên, nhưng họ làm rất nhiều công việc tương tự như các nhà quản lý. Họ phối hợp những công việc cần phải được thực hiện và là người ra quyết định về các vấn đề thực được thưc thi trong khi viết code.

Mid-Level Manager (Quản lý cấp trung)

• Chức danh này thường bao gồm các từ như Manager hoặc Director (Developer Manager, * Product Manager hoặc Project Manager)
• Là sếp (có thể thuê/sa thải) của các lập trình viên
• Báo cáo công việc tới một Senior Leader

• "Eleven Rings: The Soul of Success" by Phil Jackson Senior Leader

Senior Leader (Quản lý cấp cao)

• VP, CTO hoặc CEO
• Là sếp (có thể thuê/sa thải) các quản lý cấp trung
• Báo cáo công việc tới một Senior Leader khác hoặc tới Ban giám đốc

Công việc của một senior leader là đưa ra những quyết định cấp cao và truyền cảm hứng cho lực lượng lao động của họ đi cùng với những quyết định đó, và tin vào sứ mệnh đó.

Bạn càng leo lên các nấc thang sự nghiệp cao hơn, thì bạn càng ít tiếp xúc với công việc lập trình. Ở phía trên, tất cả công việc là về con người. Các nhà quản lý cấp trung (mid-level manager) vẫn có thể có thời gian để vọc vậy với công nghệ, nhưng các Senior Leader phải dành tất cả thời gian của họ để tập trung vào vấn đề con người: truyền cảm hứng, tạo động lực, lãnh đạo, và ra chiến lược. Nếu bạn viết code, thì đó thường chỉ là các dự án cá nhân (trừ khi bạn là Bill Gates, nhưng hầu như không ai là Bill Gates cả, ông ta là một người xuất chúng). Ở cấp độ này bạn cần phải đọc cuốn sách của Phil Jackson, đọc thực sự chứ không chỉ là mua nó cho có.

Công việc của một senior leader là đảm bảo cho tất cả mọi người trong toàn bộ công ty cùng tiến theo một hướng, đảm bảo hướng đi đó dẫn đến miền đất hứa, và đảm bảo rằng mọi người đều biết lý do tại sao họ lại đang đi theo hướng đó. Đó là một công việc rất khó khăn. Công việc này đầy nguy hiểm, đau khổ và cạm bẫy. Nếu bạn đang được cất nhắc lên vị trí này, thì hãy đọc cuốn sách "The Hard Thing About Hard Things" by Ben Horowitz.

Các senior leader chẳng phải được sinh ra một cách tự nhiên. Họ phải tôi luyện mà thành. Phải thực hành thật nhiều và thật tốt công việc đó. Bạn hãy đọc blog của Ben Horowitz về Making Yourself a CEO để thấy một số ví dụ về điều này.

Kết luận

[Nghean-Aptech st]