Kéo điện cho dân, nợ nần ai trả ?

Thương dân, liều mình giúp xã
 
Nằm biệt lập bên ngoài bởi những lèn đá cao ngút và con đường độc đạo quanh co, bản Vĩnh Kim gồm hơn 150 hộ dân tộc Thái, Thanh, với 800 nhân khẩu. Năm 1994, bản Vĩnh Kim đón tin vui, khi UBND tỉnh Nghệ An hỗ trợ 230 triệu đồng xây dựng đường điện về bản. Nhưng chừng ấy vốn chỉ đủ để chi phí cho việc khảo sát, thiết kế, xây dựng được mấy hàng cột,… sau đó vì thiếu vốn mà công trình bị dừng lại, hàng trăm triệu của của nhà nước chịu cảnh phơi mắng phơi mưa.

“Của đau dân xót”, đại diện nhân dân trong bản và chính quyền xã Hội Sơn đã kiến nghị lên trên để có biện pháp sớm hoàn thành công trình nhưng vẫn không có kết quả. Ngày 7-3-2002, UBND huyện Anh Sơn có thông báo tới UBND xã Hội Sơn với nội dung “Về nguồn vốn để bảo đảm công trình sớm hoàn thành, UBND xã Hội Sơn làm thủ tục hồ sơ vay vốn ngân hàng nông nghiệp, UBND huyện chịu trả tiền lãi suất. Sau khi công trình đưa vào sử dụng sẽ làm thủ tục tiếp nhận hoàn vốn của Công ty điện 1 để trả cho ngân hàng”.
 
Nhưng với khả năng tài chính của xã Hội Sơn thì ngân hàng nông nghiệp huyện không thể cho xã vay với số tiền lớn để hoàn thành công trình. Sự việc đang bế tắc thì ba cựu chiến binh, đảng viên trong bản Vĩnh Kim là ông Lê Văn Huỳnh, Lương Quốc Trị, Lữ Văn Thành đã “bí mật” bàn bạc với nhau, giấu vợ con, mang toàn bộ gia tài, sổ đỏ của gia đình đến ngân hàng huyện Anh Sơn để thế chấp vay gần 183 triệu đồng thay cho xã để xây dựng hệ thống đường dây điện cao thế về bản Vĩnh Kim. Trong đó, ông Huỳnh là 71 triệu đồng, ông Trị hơn 60 triệu đồng, ông Thành hơn 50 triệu đồng, toàn bộ số tiền được vay trong vòng 3 năm, do UBND huyện Anh Sơn trả lãi suất và chuyển thẳng vào quỹ của xã Hội Sơn để hoàn thành công trình điện.
 
Sau khi có vốn, công trình sớm được hoàn thành nhanh chóng, đến tháng 1/2004 nhân dân Vĩnh Kim lần đầu tiên trong đời được nhìn thấy ánh điện về bản.
 
"Vác tù và" chịu nợ ! 
 
Niềm vui ngắn chẳng tày gang, khi nhân dân bản Vĩnh Kim bắt đầu quen dần với ánh điện thì cũng là lúc những cựu chiến binh trên ngày đêm lo âu với món nợ khổng lồ mà mình đang mắc ngân hàng.
 
Từ khi công trình được hoàn thành đưa vào sử dụng cho đến nay, xã Hội Sơn vẫn chưa thực hiện xong cam kết với ba hộ kể trên. Với sự hỗ trợ của huyện, xã Hội Sơn đã nhiều lần tìm cách trả nợ nhưng vẫn chưa xong,  trong khi đó UBND huyện Anh Sơn lại phải cắn răng chịu trả tiền lãi hàng tháng cho khoản tiền mà theo cam kết thì phải thanh toán trước ngày 19-9-2006. Tính đến thời điểm này, ba hộ đó vẫn còn nợ ngân hàng gần 70 triệu đồng.

Vốn giấu vợ con mang toàn bộ gia tài, sổ đỏ đi cầm cố để vay tiền cho xã nên cả 3 cựu chiến binh này rất nóng ruột vì “Cứ đến hạn là cán bộ ngân hàng lại xuống bản giục trả nợ”. 
 

Lương Quốc Trị, một trong ba người “liều” của bản Vĩnh Kim.